Definitie. Het (meestal) tijdelijk verlagen van de grondwaterstand wordt (bron)bemaling genoemd. In vaktermen benoemen we het vaak als ‘het toepassen van bronbemaling.’
Wat is een bronbemaling?
Stel: u wilt een zwembad of vijver in de achtertuin laten maken, maar tijdens het ontgraven komt u water tegen. Dit water is grondwater. En het zorgt ervoor dat u niet dieper kunt ontgraven. Om toch de gewenste aanlegdiepte te kunnen realiseren, moet u het grondwater dus wegpompen.
Dit is maar een voorbeeld. Een bronbemaling wordt namelijk toegepast voor allerlei werkzaamheden. Denk aan de aanleg van riolering, tunnels, watergangen en vijvers. Maar ook bij de bouw van kelders of funderingen bestemd voor woningen, bedrijfspanden en windmolens. Kortom, bij werkzaamheden met of in de bodem.
Er bestaan verschillende soorten bemalingen, die ook in verschillende situaties toepasbaar zijn. Pijpers Bronbemalingen kan elk van de onderstaande bemalingen toepassen.
Open bemaling
Een open bemaling passen we toe bij werkzaamheden waarbij de bodem uit slecht doorlaatbare grond bestaat. Klei of veen, bijvoorbeeld. Ook is dit type bronbemaling geschikt voor het leegpompen van watergangen en het verwijderen van toestromend water of regenwater in bouwputten of sleuven.
Bij een open bemaling wordt water dat op de putbodem staat weggepompt naar een andere locatie. Dit gebeurt door middel van een elektrische klokpomp. Eerst graven we een pompput, waar het water naartoe kan stromen. Vervolgens plaatsen we hier een klokpomp in die de putbodem droog houdt. Wanneer er geen stroomvoorziening is, gebruiken we en vuilwaterdieselpomp om dit doel te behalen.
Verticale bemaling
Een verticale bemaling kom je meestal tegen in gebieden waar de bodem uit zand bestaat. Het aanbrengen kan onder meer door middel van handmatig spuiten. Maar ook boren, spoelboren, pulsen of (holle) avegaarboren zijn mogelijk, afhankelijk van het type bodem en/ of verontreinigingen.
In het geval van verticale bemaling worden PVC-buizen verticaal in de grond gebracht, om de één tot vier meter. We noemen deze PVC-buizen ‘filters’. Ze hebben een diameter van ongeveer zes centimeter en de onderkant bestaat uit een geperforeerd gedeelte waardoor water kan stromen. Na het inbrengen van de filters sluiten we deze aan op een vacuümpomp. De pomp creëert een vacuüm, waardoor het grondwater door het systeem gaat stromen.
Horizontale bemaling
Een horizontale bemaling of drainage passen we voornamelijk toe in gebieden met een wisselende bodemopbouw. Denk bijvoorbeeld aan poldergebieden of locaties waar de bodem uit klei of veen bestaat.
Bij het aanleggen van een drainage, maken we gebruik van een geperforeerde, flexibele leiding, met of zonder omhulling. Deze leiding leggen we horizontaal tussen de 0,2 en 0,5 meter onder de aanlegdiepte aan, in een goed waterdoorlatend zandpakket. Het aanbrengen van de bemaling gebeurt bij kleinere projecten vaak met een graafmachine. Bij grotere projecten gebruiken we een drainmachine. Vaak is een drainage aangesloten op een vacuümpomp, maar in sommige gevallen komen de uiteinden uit in een pompput met daarin een klokpomp.
Spanningsbemaling
Een spanningsbemaling kan nodig zijn wanneer de bodem uit een dikke laag klei of veen bestaat, met daaronder zand. In zo’n geval moet je namelijk rekening houden met waterdruk. De waterdruk in het zandpakket kan zo groot zijn, dat de bodem open dreigt te barsten wanneer de bouwput ontgraven wordt. Door het plaatsen van filters in het zandpakket vermindert de waterdruk. En doordat de waterdruk vermindert, wijkt het gevaar voor openbarsten van de putbodem.
Diepboring/ Deepwell bemaling
Dit type bemaling passen we voornamelijk toe in gebieden waar een zeer grote toestroom van grondwater te verwachten. Ook bij zeer diepe bouwputten passen we deze bemaling toe.
Een diepboring of deepwell bemaling bestaat doorgaans uit filters met een diameter van zo’n 125 tot 315 millimeter. Deze filters brengen we verticaal in de grond. In de bron worden meestal zogenoemde onderwaterpompen gehangen, met capaciteiten tot wel 150 m3/u. Deze pompen persen grondwater naar boven, vanwaar het via afvoerleidingen geloosd kan worden.
Retourbemaling
Een retourbemaling gebruiken we alleen in gebieden waar geen geschikte lozingspunten in de buurt liggen of in dichtbebouwde gebieden waar zettingen grote gevolgen kunnen hebben.
Bij een retourbemaling wordt het opgepompte water deels of volledig teruggebracht in de bodem. Dit gebeurt in dezelfde zandlaag waarvandaan het water is gepompt. Het terugpompen kan via drains, verticale filters, deepwell bronnen of een combinatie van de drie.
Elke bronbemaling, welk type ook, is meldingsplichtig. Klik hier voor meer informatie over de benodigde melding en vergunningen.